Defibrilatör Cihazlarında En Sık Karşılaşılan Arızalar ve Çözüm Önerileri

Defibrilatör cihazları, kalp ritim bozukluklarında elektrik şoku ile normal sinüs ritmini geri kazandırmayı amaçlayan, kritik öneme sahip tıbbi cihazlardır. Özellikle acil servisler, yoğun bakım üniteleri, ameliyathaneler ve ambulanslar için vazgeçilmezdir.

Bu cihazlarda meydana gelebilecek her türlü arıza, hastanın yaşamı için büyük risk taşır. Bu nedenle defibrilatörlerin düzenli bakımı, periyodik kalibrasyonu ve doğru kullanımı hayati öneme sahiptir.

Bu makalede, defibrilatörlerde en sık karşılaşılan arızaları, teknik servis düzeyinde çözüm önerilerini ve bakım ipuçlarını detaylı şekilde inceleyeceğiz.

Defibrilatör Cihazı Nedir?

×

Defibrilatörün Çalışma Prensibi

Defibrilatör cihazı, kalp kasına kontrollü bir elektriksel şok vererek ventriküler fibrilasyon veya ventriküler taşikardi gibi ritim bozukluklarını düzeltir.

Ana bileşenleri şunlardır:

• Batarya ve güç devresi (cihazı çalıştırır, enerji depolar)

• Yüksek voltaj devresi ve kondansatörler (şok enerjisini depolar)

• Deşarj sistemi (enerjiyi pedler veya kaşıklar üzerinden iletir)

• EKG modülü (kalp ritmini analiz eder)

• Mikroişlemci ve yazılım (tüm sistemi kontrol eder, hata kayıtlarını tutar)

Bu kritik parçaların herhangi birinde arıza oluşması, cihazın çalışmamasına veya yanlış şok uygulamasına sebep olabilir.

Defibrilatörlerde En Sık Karşılaşılan Arızalar ve Çözüm Yöntemleri

1. Güç Problemleri ve Cihazın Açılmaması

Belirtiler:

• Cihaz açılmıyor veya açıldıktan kısa süre sonra kapanıyor.

• Ekranda güç düşük veya batarya hatası uyarısı çıkıyor.

Teknik Nedenler:

• Batarya ömrünün tamamlanması, kapasite kaybı.

• Güç kartında yanmış sigorta, kısa devre veya arızalı diyot.

• Adaptör/şarj ünitesinde voltaj dalgalanması.

Çözüm:

• Batarya kapasite testi yapılmalı, değer %70’in altındaysa değiştirilmelidir.

• Güç kartı devre elemanları (sigorta, diyot, MOSFET) multimetre ile kontrol edilmelidir.

• Şarj ünitesi orijinal yedek parça ile yenilenmelidir.

2. Şok Enerjisinin Yüklenememesi

Belirtiler:

• Cihaz şok enerjisini seçiyor ancak yüklemeye geçmiyor.

• “Energy Charging Error” uyarısı.

Teknik Nedenler:

• Yükleme kondansatörlerinin arızalanması.

• Yüksek voltaj devresindeki tristör veya MOSFET bozukluğu.

• Enerji seçim devresinde tuş arızası.

Çözüm:

• Kondansatörler ESR metre ile ölçülmeli, bozuk olanlar değiştirilmelidir.

• Yüksek voltaj devresi osiloskop ile test edilmeli, hatalı komponent yenilenmelidir.

• Enerji seçim butonları süreklilik testi ile kontrol edilmelidir.

3. Şok Uygulayamama (Deşarj Problemleri)

Belirtiler:

• Cihaz yükleniyor ancak şok uygulanmıyor.

• “Shock Failed” uyarısı.

Teknik Nedenler:

• Şok tuşu veya pedalların arızalanması.

• Deşarj rölesinin görevini yapmaması.

• Elektrotlarda temas sorunu.

Çözüm:

• Şok pedalları süreklilik testi ile ölçülmeli.

• Röle, osiloskop yardımıyla tetiklenme testi yapılmalı.

• Elektrot kabloları ve jel yüzeyi kontrol edilmeli, gerekiyorsa yenilenmelidir.

4. EKG Sinyali Problemleri

Belirtiler:

• EKG sinyali ekrana gelmiyor.

• Gürültülü, hatalı veya zayıf sinyal.

Teknik Nedenler:

• EKG kablolarında kopukluk.

• Filtre devresinde direnç/kondansatör arızası.

• Yazılım hataları veya kalibrasyon eksikliği.

Çözüm:

• EKG kabloları ohmmetre ile ölçülmeli.

• Filtre devresi osiloskopla incelenmeli.

• Yazılım güncellemesi yapılmalı, ardından kalibrasyon uygulanmalıdır.

5. Batarya ve Şarj Sorunları

Belirtiler:

• Batarya çabuk bitiyor.

• Şarj olmuyor veya çok uzun sürede şarj oluyor.

• Bataryada şişme/ısınma.

Teknik Nedenler:

• Batarya hücrelerinin ömrünü tamamlaması.

• Yanlış adaptör kullanımı.

• Şarj devresi komponentlerinin bozulması.

Çözüm:

• Batarya kapasite testi yapılmalı, gerekiyorsa yenilenmelidir.

• Orijinal adaptör kullanılmalı.

• Şarj devresi kartı test edilmeli ve onarılmalıdır.

6. Yazılım ve Kalibrasyon Hataları

Belirtiler:

• Cihaz donuyor veya hatalı değerler gösteriyor.

• Çalışma sırasında hata mesajları çıkıyor.

Teknik Nedenler:

• Eski yazılım sürümü.

• Kalibrasyon yapılmaması.

• Hafıza kartında bozulma.

Çözüm:

• Yazılım üretici tarafından önerilen en güncel sürüme yükseltilmelidir.

• Cihaz kalibrasyonu yılda en az bir kez yapılmalıdır.

• Hafıza modülleri teknik servis tarafından yenilenmelidir.

Defibrilatör Arızalarının Temel Nedenleri

1. Yoğun kullanım → Ambulans ve acil servis cihazlarında sık görülür.

2. Yanlış depolama koşulları → Nem, aşırı sıcak veya soğuk ortamlar cihazı olumsuz etkiler.

3. Düşme ve darbe → Yüksek voltaj devresinde çatlak ve kırıklar oluşabilir.

4. Periyodik bakım eksikliği → Özellikle batarya ve kondansatörlerde arızalar hızlanır.

5. Yanlış kullanıcı müdahaleleri → Eğitim almamış personelin cihazı açması arızayı büyütür.

Defibrilatör Bakımında Teknik Servis Prosedürleri

• Günlük Kontrol: Kullanıcı seviyesinde cihaz açılıp test edilmeli.

• Aylık Kontrol: Batarya ve pedler test edilmeli.

• Yıllık Kalibrasyon: Enerji çıkış doğruluğu, EKG hassasiyeti ve tüm fonksiyonlar kontrol edilmelidir.

• Yedek Parça Kullanımı: Orijinal batarya ve elektrot tercih edilmeli.

Defibrilatör Arızalarında Sık Sorulan Sorular (SSS)

1. Defibrilatör neden açılmaz?
➡ Çoğunlukla batarya bitmiş veya güç kartı arızalıdır.

2. Şok uygulanamıyorsa sebep ne olabilir?
➡ Pedal/tuş arızası, deşarj rölesi sorunu veya elektrot temassızlığı olabilir.

3. Batarya ömrü ne kadardır?
➡ Ortalama 2-3 yıl veya 300-500 şarj döngüsü.

4. Defibrilatör bakımı kim yapmalıdır?
➡ Sadece biyomedikal teknisyen ve mühendisler yetkilidir. Kullanıcı müdahalesi önerilmez.

5. Kalibrasyon yapılmazsa ne olur?
➡ Enerji çıkışı yanlış olabilir, bu da hastada ciddi risk oluşturur.

Defibrilatör cihazları, hayat kurtaran en kritik tıbbi cihazlardan biridir. Bu nedenle düzenli bakım, periyodik testler ve teknik servis desteği, cihazların güvenli çalışmasını sağlamak için vazgeçilmezdir.

Arıza görüldüğünde cihazı kullanıcı seviyesinde tamir etmeye çalışmak yerine, mutlaka yetkili biyomedikal teknik servise başvurulmalıdır.